ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ

Ἡ ἀσεβής στάση τῶν θρησκευομένων

νέων οἰκογενειαρχῶν καί τῶν παιδιῶν τους

μέσα στό ἐκκλησίασμα

Ξεκινῶντας νά θίξω ἕνα θέμα πού μέ ἀπασχόλησε καί νά περιγράψω μιά εἰκόνα οἰκεία στά μάτια μας, ἡ εἰσαγωγή μου μοιάζει περισσότερο μέ ἐπίλογο. Ὅλα γύρω μας εἶναι θέμα σεβασμοῦ. Στόν ἑαυτό μας, στόν διπλανό μας. Εἶναι θέμα διακριτικότητας αὐτῆς τῆς σπάνιας πιά ἀρετῆς. Εἶναι θέμα σταθερότητας καί ἰσορροπίας. Ἀκόμα κι ἄν χρειάζεται νά συζητήσουμε ἀπό τήν ἀρχή τή σημασία τῶν λέξεων καί νά τίς ὁρίσουμε ἐκ νέου. Ἡ θέση μας τίς Κυριακές στήν ἐκκλησία, ἡ πειθαρχία τῶν παιδιῶν μας, ἡ στάση μας στό ναό εἶναι ἡ ἀφορμή γιά τίς σκέψεις καί τούς προβληματισμούς. Τί σημαίνει λοιπόν «πάω στήν ἐκκλησία τήν Κυριακή»;

Εἶναι ἡ ἕνωσή μας μέ τήν παρουσία καί τά λόγια τοῦ Θεοῦ γιά ἐμᾶς τούς Χριστιανούς, πού τό νιώθουμε, πού τό ἔχουμε ἀνάγκη, ὅπως συνηθίζουμε νά λέμε. Ἡ παρουσία μας σιωπηλή, ἥσυχη, ἤρεμη, ἀτομική. Ὅσοι καί νά ὑπάρχουν γύρω μας, εἴμαστε μόνοι, ὁ καθένας μέ τή σκέψη του καί τό Θεό ἀποκλειστικά δικό του!

Γιά ἐμᾶς τούς Χριστιανούς! Κάπως ἔτσι θά περιέγραφα ἕνα ἐκκλησίασμα πού στό μυαλό καί τήν ψυχή ταιριάζει μέ αὐτό πού θά ἤθελα νά βλέπω καί τολμῶ νά πῶ, ὅτι ἡ περιγραφή μου ἀντιπροσωπεύει πολύ κόσμο.

Τό πόσο μοιάζει ἡ περιγραφή μου μέ τήν πραγματικότητα, δέν ξέρω νά σᾶς ἀπαντήσω. Θά πῶ μόνο ὅτι ταιριάζει μέ τίς ἐλάχιστες ἐκεῖνες φορές πού εἶναι μισοάδεια ἤ εἶναι ξωκλήσι. Τό χαρακτηριστικό πού θά ἔπρεπε νά ἔχει ὁ χῶρος τῆς ἐκκλησίας εἶναι ἡ ἡσυχία γιά νά μπορέσει ὁ καθένας νά ἀπομονωθεῖ μέ τήν ἐσωτερική φωνή πού τόν συνδέει μέ τό Θεό τή γλυκιά ἐκείνη ἀπομόνωση πού ὁ δυνατός ἦχος τῆς καθημερινῆς ζωῆς δέν μᾶς ἐπιτρέπει συχνά.

Γιά ἐμᾶς τούς Χριστιανούς εἶναι ἔτσι; Εἶναι πραγματικότητα ἤ ἐπιθυμία; Τό ἐρώτημα πού μέ προβλημάτισε εἶναι ὄχι τό πῶς συμπεριφέρονται οἱ κοσμικοί ἀλλά οἱ χριστιανοί πού ἔχουνε μία παιδεία σχετική καί ξέρουνε καί γιατί πᾶνε καί πῶς νά σταθοῦν. Ὁ κοσμικός ἄνθρωπος θεωρεῖ τήν παρουσία του στό ναό ὡς κάτι, μᾶλλον, περιττό ἀφοῦ ὑποστηρίζει ὅτι ἄν θέλει νά προσευχηθεῖ μπορεῖ νά τό κάνει ὅπου κι ἄν βρίσκεται, ὅποτε ἐπιθυμεῖ. Εἶναι ἕνα γεγονός ἀμφίεσης καί «ὑποχρεωτικῆς» παρουσίας (Ἀνάσταση, Χριστούγεννα).

Ὁ στόχος μου δέν εἶναι μία ἐκ τοῦ ἀσφαλοῦς κριτική, ἡ κατάκριση καί ὁ σχολιασμός ἀλλά ὁ προβληματισμός ὅλων μας καί κυρίως τοῦ ἑαυτοῦ μου. Ὁ καθένας βρίσκει τό δρόμο πού τοῦ πρέπει μέσα ἀπό τίς ἐπιλογές του. Ὁ Θεός γνωρίζει τίς ψυχές, ὄχι ὁ σχολιαστής. Ἔτσι λοιπόν σ’ αὐτό τό θέμα θά ἤθελα νά ἀναφερθῶ στό πῶς στεκόμαστε καί πῶς μαθαίνουμε τά μικρά παιδιά νά κάθονται μέσα στό ναό. Ἡ αἴσθηση πού ἀποκόμισα βλέποντας εὐσεβεῖς ἀνθρώπους νά Κοινωνοῦν καί μετά νά βγαίνουν ἔξω ἀπό τό ναό περιμένοντας νά τελειώσει ἡ Θεία Λειτουργία ἐνῶ τά παιδιά ἦταν κάπου στόν περίβολο! Ἤ ἀκόμα καί πρίν τή Θεία Λειτουργία, νά στέκονται στό κρύο ἔξω γιά νά παίξουν-τρέξουν, μέ τούς γονεῖς κοντά στήν πόρτα κοιτῶντας μία μέσα καί μία ἔξω. Καί κάπως ἔτσι τήν ὥρα τῆς Θείας Λειτουργίας νά τούς ἐνημερώνει κάποιος ὅτι πρέπει νά μποῦν γιά νά Κοινωνήσουν τά παιδιά. Τί σχέση ἀποκτοῦμε μέ τό Θεό καί μέ τήν Ἐκκλησία; Τί σημαίνει γιά αὐτά «εἶναι Κυριακή, πάω στήν ἐκκλησία»; Οἱ γονεῖς γιατί τό κάνουν αὐτό;

Μιά εὔκολη καί πρόχειρη σκέψη, πού κρύβει παραταῦτα καί ἀλήθεια, εἶναι ὅτι οἱ γονεῖς κουρασμένοι ἀπό τήν καθημερινότητά τους, μαζί μέ ὅ,τι καί ἄν σημαίνει αὐτό, δέν εἶναι σέ ἐγρήγορση καί κάθε στιγμή ἕτοιμοι νά ἐλέγχουν συνεχῶς τά παιδιά τους. Ἔτσι χαλαρώνουν ἐκείνη τή στιγμή πού θεωροῦν ὅτι τό «δικαιοῦνται»! Τά παιδιά πάντοτε προσπαθοῦν νά ξεφύγουν ἀπό τά ὅρια. Οἱ γονεῖς τά συγκρατοῦνε. Ὄχι, ὅμως, πάντα μέ ἐπιτυχία. Νιώθουμε ὅλοι μας τήν ἀνάγκη νά χαλαρώσουμε. Κι ἐμεῖς καί τά παιδιά. Στή δουλειά, σχολεῖο, στίς ὑποχρεώσεις μας δέν γίνεται. Κάποιοι δέν ἀφήνουν ἐμᾶς καί ἐμεῖς δέν ἀφήνουμε τά παιδιά μας. Στό Ναό, ἔχω τήν ἐντύπωση, ὅτι «μᾶς τό ἐπιτρέπουμε». Μήπως ὁ χῶρος τοῦ Ναοῦ ἀπελευθερώνει τήν πραγματική διάσταση τοῦ θέματος; Τόν τρόπο πού στεκόμαστε δημοσίως πιά, κι ὄχι πίσω ἀπό τίς κλειστές μας πόρτες. Κάποιες φορές θά καλυφθεῖ καί κάποιες ὄχι. Οἱ ἀδυναμίες θά φανοῦν, ὅπως καί ἡ δουλειά πού κάναμε.

Καί τότε οἱ παροτρύνσεις καί οἱ παρατηρήσεις τῶν τρίτων θά μᾶς συνεφέρουν ἤ θά μᾶς ἀπομακρύνουν. Γιατί καί ἡ σκληρότητα κυρίως στά πρόσωπα καί στόν τρόπο τους, γίνεται σχεδόν μέ στυγνό τρόπο. Ἀλλά αὐτό εἶναι μία ἄλλη ἱστορία.

Ὁ δέ Κλῆρος στήν προσπάθειά του νά φέρει τό πλήρωμα κοντά, πα­ρα­βλέπει πολλά! Πολλοί Ἱερεῖς, χαροποιοῦνται ἀπό τή ζωντάνια καί τή φα­σαρία. Στούς περισσότερους ἀπό ἐμᾶς ἔχει συμβεῖ νά βρεθοῦμε σέ ἐκκλησία ὅπου οἱ Ἱερεῖς νά ἐπιτρέπουν ἤ καί νά προκαλοῦν καλῶντας τά παιδιά νά κάνουν ὅ,τι θέλουν μέ ἀφορμή τό «Ἀφίετε τά παιδία ἐλθεῖν πρός με»!

Οἱ ἰσορροπίες εἶναι λεπτές. Τό ποῦ ἀρχίζει καί τό ποῦ τελειώνει ἡ ἀνοχή καί ἡ συγκράτηση εἶναι μία ἀπάντηση πού ἀδυνατῶ νά δώσω «ἐλαφρᾶ τῇ καρδίᾳ». Ἡ Ἐκκλησία εἶναι τόπος ἱερός! Καί αὐτό πού προσπαθῶ νά θίξω εἶναι ἡ διαταραχή τῆς ἰσορροπίας καί τῆς κατάνυξης πού θά ἔπρεπε νά ὑπῆρχε! Σέ μία προσπάθεια ν’ ἀπαντήσω θά πῶ μόνο πώς ὅλα ἔχουν μιά συνοχή! Ὅταν στή ζωή μας ἔχουμε φασαρία, φασαρία θά κάνουμε! Δέν γίνεται νά εἴμαστε ἄλλη προσωπικότητα στή δουλειά, ἄλλη στό σπίτι μας καί ἄλλη στή παρέα μας! Δέν γίνεται νά ἔχουμε ἄλλα πιστεύω τό πρωΐ καί ἄλλα τό βράδυ. Δέν γίνεται νά πιστεύουμε ἄλλα ἐμεῖς καί ἄλλα νά ἐμφυσήσουμε στά παιδιά μας.

Ὅπως ἀκριβῶς περιμένουμε ἀπό τόν Κλῆρο νά τηρεῖ καί νά μᾶς ἐμπνέει μέ τούς πνευματικούς του κανόνες τίς ἀξίες καί ἀρχές τοῦ χριστιανισμοῦ μας, ἔτσι κι ὁ λαός πρέπει νά ἀντιλαμβάνεται μέ περισσότερο σεβασμό τήν ἱερότητα τοῦ χώρου, τή σημασία του καί κυρίως νά μπορεῖ νά κάνει σαφές στά παιδιά, μέσα ἀπό τό παράδειγμα πιά, τί σημαίνει νά προσέρχεσαι στό χῶρο λατρείας τοῦ Θεοῦ!

Παναγιώτα Καμπάνη-Λεμονῆ

«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» Ἀριθμ. Τεύχους 185

Ἰανουάριος 2018