ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ

«Ἡ ἰδέα µιᾶς Χριστιανικῆς Κοινωνίας»

Τόν προηγούµενο µῆνα εἴχαµε ἀναφερθεῖ στόν ἐλλειπτικό καί ἀντιφατικό τρόπο µέ τόν ὁποῖο ἡ Ἑλληνική ἐκκλησιαστική ἱστοριογραφία ἐπιχείρησε νά ἀναλύσει καί νά κατηγοριοποιήσει τίς σχέσεις Ἐκκλησίας καί Κράτους κατά τήν Βυζαντινή ἐποχή. Τό πρόβληµα, ὅµως, τῶν σχέσεων µεταξύ Ἐκκλησίας καί Κράτους ἤ εὐρύτερα Ἐκκλησίας καί κοινωνίας παρουσιάζεται ἐδῶ καί ἀρκετούς αἰῶνες ὑπό διαφορετικούς ἱστορικούς ὅρους. Πλέον, ἡ πλειοψηφία τῶν συγχρόνων ἀνθρώπων ἔχει µιά χαλαρή καί µᾶλλον συναισθηµατική ἤ ἁπλῶς ἐθιµική σχέση µέ τήν Ἐκκλησία, συνδυαζόµενη µέ µιά ἀσαφῆ εἰκόνα γιά τά δόγµατά της καί µιά ἀµήχανη ἀµφιβολία γιά τόν τρόπο µέ τόν ὁποῖο αὐτά πρέπει νά ἑρµηνευθοῦν σήµερα. Ὅσοι δέ ἐπιδιώκουν µέ ἐπίγνωση νά µείνουν σταθεροί στήν πατροπαράδοτη πίστη ἀντιµετωπίζουν συνεχῶς πρωτόγνωρα ἐρωτήµατα πού δέν φαίνεται, ἐκ πρώτης ὄψεως τοὐλάχιστον, νά ἔχουν ἀπασχολήσει τούς παλαιότερους µέ συνέπεια ἡ ὀρθή λύση τους νά µήν εἶναι προφανής καί ἀναµφισβήτητη.

Ἐν ὄψει αὐτῶν, ἔχει, ὅπως πιστεύουµε, ἀξία νά ἀναφερθοῦµε µέ ἀρκετή συντοµία στίς ἀπόψεις τοῦ Thomas Stearns Elliot, τοῦ µεγάλου Ἀγγλοσάξωνα ποιητῆ καί δοκιµιογράφου (1888-1965) σχετικά µέ τό πρόβληµα τῶν σχέσεων µεταξύ Ἐκκλησίας καί Κράτους, ἤ, εὐρύτερα, Ἐκκλησίας καί κοινωνίας στή σύγχρονη ἐποχή, ὅπως αὐτές διατυπώθηκαν σέ ἕνα δοκίµιό του ὑπό τόν τίτλο «Ἡ ἰδέα µιᾶς Χριστιανικῆς Κοινωνίας» («The idea of a Christian Society», ἔκδ. 1940). Εἶναι ἀληθές ὅτι ὁ Ἔλλιοτ συνέγραψε τό δοκίµιό του αὐτό λίγο πρό τῆς ἐνάρξεως τοῦ Β’ Παγκοσµίου Πολέµου, ὅµως, πολλές ἀπό τίς παρατηρήσεις καί τίς σκέψεις του εἶναι ἐπίκαιρες, τόσο διότι ἡ δική µας ἐποχή παρουσιάζει σηµαντικές ὁµοιότητες µέ τήν ἐποχή ἐκείνη, ὅσο καί διότι, ὅσον ἀφορᾶ εἰδικότερα σέ ἐµᾶς τούς Ἕλληνες, ἡ Ἀγγλία καί εὐρύτερα οἱ Δυτικές χῶρες προηγήθηκαν στήν «ἰδιωτικοποίηση τῆς θρησκείας» ἐν σχέσει µέ τή δική µας Χώρα, ὅπου µόλις πρόσφατα ἄρχισε νά ἀναπτύσσεται εὐρύτερα ἡ συζήτηση γιά τό λεγόµενο «οὐδετερόθρησκο» ἤ «φιλελεύθερο» κράτος καί γιά τήν κατηγοριοποίηση τῆς θρησκευτικῆς πίστης ὡς αὐστηρά «ἰδιωτικοῦ θέµατος», ὅπως διδάσκει τό πολιτικό δόγµα τοῦ «φιλελευθερισµοῦ» (liberalism).

ΟΧΙ ΟΜΟΦΟΒΙΑ: ΟΜΟ-ΑΗΔΙΑ!

Ὅλες οἱ γλῶσσες ἐξελλίσονται καθώς οἱ νοοτροπίες τῶν λαῶν ἀλλάζουν καί χρειάζεται ἡ τροποποίηση ἤ ὁ συνδυασµός κάποιων λέξεων, προκειµένου νά ἀποδοθοῦν σύγχρονα νοήµατα. Κάποιοι συνδυασµοί εἶναι επιτυχηµένοι, κάποιοι εἶναι ἀτυχεῖς, κάποιοι τελείως ἄσχετοι.

   Ἕνας ἀπό τούς τελείως ἄσχετους ὅρους, εἶναι ὁ ὅρος ὁµοφοβία -ὁµοφοβικός. Πού θά πεῖ τί; Ὁ φόβος γιά τό ἴδιο; Ὁ φόβος γιά τούς “homo”, δηλαδή τή σύντµηση τῆς ἀγγλικῆς λέξης homosexual; Ἀλλά τί σηµαίνει αὐτό; Ποιός καί γιατί νά φοβᾶται µιά ταλαίπωρη µειοψηφία ἄρρωστων ψυχικά ἀνθρώπων, οἱ ὁποῖοι, ἀφοῦ κατακερµάτισαν τήν ψυχή τους, τή φύση τους, τό εἶναι τους, κατακερµατίζουν καί διαστρέφουν καί τό σῶµα τους; Μόνο λύπη καί συµπόνοια µπορεῖ κανείς νά αἰσθανθεῖ γιά αὐτούς. Σέ καµµία περίπτωση, ὅµως, φόβο!

   Ἴσως γιά κάποιους τραγικούς καί διχασµένους ταλαίπωρους ἀνθρώπους, µέ ἰδιαίτερα χαρίσµατα, τά ὁποῖα συµβάλλουν στήν ἔντονη αἴσθηση τῆς τραγικότητάς τους, µπορεῖ νά ἑνώσει κανείς µέ τή συµπόνοια καί τόν θαυµασµό καί νά συµπάσχει µαζί τους. Γιατί, ποιός θά µείνει ἀσυγκίνητος µπροστά στήν ἀξιοπρέπεια καί τήν εὐγένεια τοῦ Καβάφη; Ἤ, ποιός δέν θά ταὐτιστεῖ µέ τήν ἀπόγνωση τῆς κραυγῆς τοῦ Λαπαθιώτη, στό περίφηµο De Profundis, ὅταν, τό ξηµέρωµα,  µετά ἀπό µιά νύχτα κραιπάλης, στάθηκε µπροστά στον Δηµιουργό του, γράφοντας:

Τά ΜΜΕ
ὡς ἐσωτερικός ἐχθρός τῆς Δηµοκρατίας

Γιά νά ὑπάρχει δηµοκρατία, θά πρέπει, µεταξύ ἄλλων, νά µπορεῖ ὁ πολίτης νά ἐκφράζεται ἐλεύθερα, συµβάλλοντας αὐτόνοµα στήν διαµόρφωση τῆς κοινῆς γνώµης. Φυσικά, ἡ δυνατότητα αὐτή δέν ἀρκεῖ νά εἶναι συνταγµατικά κατοχυρωµένη, ἀλλά θά πρέπει ἐπιπλέον νά µήν ὑπόκειται σέ ἄµεσους ἤ ἔµµεσους, de facto περιορισµούς.

Ὁ Βασίλης Φίλιας, καθηγητής κοινωνιολογίας στό Πάντειο Πανεπιστήµιο, στόν Γ΄ Τόµο τοῦ ἔργου του «Κοινωνιολογία τοῦ πολιτισµοῦ», ὅπου πραγµατεύεται τήν «κατάπτωση τοῦ Ἀστικοῦ Πολιτισµοῦ» καί τήν «κρίση τῆς κοινωνίας τῆς ἐποχῆς µας» (ἐκδ. Παπαζήση, Ἀθήνα 2005, σελ. 497 ἐπ.) ἑστιάζει τήν προσοχή του στήν ὕπουλη ὑπονόµευση τῆς ἐλευθερίας τῆς ἔκφρασης ἀπό «παράπλευρους µηχανισµούς ἐπηρεασµοῦ καί πληροφόρησης, ἱκανούς νά διαµορφώνουν τά ἄτοµα καί νά κατευθύνουν τήν κοινή γνώµη» (τούς ὀνοµάζει «µηχανισµούς ἑτεροκατεύθυνσης»).

Ἕνας τέτοιος µηχανισµός, πού ὁδηγεῖ σέ κατάλυση τῆς οὐσίας τῆς Δηµοκρατίας, λειτουργεῖ στούς κόλπους τῶν Μέσων Μαζικῆς Ἐνηµέρωσης, πού εἴθισται σήµερα νά ἀποκαλοῦνται σκωπτικά «Μέσα Μαζικῆς Ἐξαπάτησης/Εὐνουχιασµοῦ».

Ὅπως θά δειχθεῖ στήν συνέχεια, τά ΜΜΕ εἶναι τό σηµαντικότερο ἐργαλεῖο τοῦ ‘‘Θαυµαστοῦ Ἀνάποδου Κόσµου µας’’ καί, ταυτοχρόνως, τῆς προπαγάνδας. Ὁ Φίλιας περιγράφει ὅλες ἐκεῖνες τίς ἀντιστροφές πού ἐνυπάρχουν στήν λειτουργία τῶν ΜΜΕ.