ΤΑ ΛΑΪΚΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ
ΤΩΝ ΜΕΣΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ
Τόν παλιό καλό καιρό, τά νέα διαδίδονταν ἀπό στόμα σέ στόμα. Πάντοτε ὁ ἄνθρωπος, σάν κοινωνικό ὄν, εἶχε ἀνάγκη νά ἐπικοινωνήσει μέ ἄλλους ἀνθρώπους, νά μάθει τί γίνεται στή γειτονιά του, στό χωριό του, στήν πόλη του, στήν περιοχή του, στό βασίλειο, στόν κόσμο του. Μιά μορφή ἐπικοινωνίας, λοιπόν, εἶναι καί τό ἐνδιαφέρον γιά τή ζωή τοῦ διπλανοῦ μου τοῦ γείτονά μου, τοῦ φίλου μου, ἤ καί τοῦ ἐχθροῦ μου. Καί ἀπό ἐκεῖ γεννιέται τό κουτσομπολιό, τό ὁποῖο, ἀπό μέρα σέ μέρα καί ἀπό χρόνο σέ χρόνο, ἔφτασε στίς μέρες μας στό ἀποκορύφωμά του καί συστηματοποιήθηκε ὅσο ποτέ ἄλλοτε, μέ τά λεγόμενα Μέσα Κοινωνικῆς Δικτύωσης(ΜΚΔ), ἤ, ἀλλιῶς Facebook, Instagram, Twitter, Viber!
Οἱ νεώτερες γενιές ἰδιαίτερα, ὄχι μόνον ἀγνοοῦν τί θά πεῖ βιβλίο (ὄχι ὅτι καί οἱ παλαιότεροι εἶναι στήν πλειοψηφία τους καί ἰδιαίτερα βιβλιοφάγοι) ἀλλά ἔχουν ἀπορρίψει τά πάντα, τηλεόραση, ἐφημερίδες καί περιοδικά ὡς “παλαιολιθικά» καί ἔχουν κρατήσει τά ΜΚΔ σάν μόνη πηγή ἐνημέρωσης καί ἐπικοινωνίας. Ἔτσι, ὁ πλανήτης μοιράστηκε μέ νέο τρόπο σέ χωριά, πόλεις καί βασίλεια, ἀνάλογα μέ τούς ἐπηρεάζοντες καί τούς ἐπηρεαζόμενους (κοινῶς… influencers καί followers) μέ τίς χιλιάδες, ἤ, τά ἑκατομμύριά τους!
Μέ αὐτόν τόν τρόπο ἄνοιξε μιά νέα ἀγορά, γιά τίς ἑταιρεῖες καί τίς ἐπιχειρήσεις πού θέλουν νά διαφημίσουν καί νά πουλήσουν τά προϊόντα τους. Οἱ ἔμποροι μέ τίς πραμάτειες τους, οἱ πάγκοι μέ τά λαχανικά καί τά λουλούδια, τά πανηγύρια, τά παζάρια, οἱ ἀγορές, περνοῦν, σιγά σιγά, ἀπό ἁπτά καί πραγματικά, σιγά σιγά… ἐξαϋλώνονται -συγνώμη, λάθος λέξη, θέλω νά πῶ ψηφιοποιοῦνται. Μαζί τους ψηφιοποιοῦνται καί οἱ ἀνθρώπινες σχέσεις καί τά ἀνθρώπινα πρόσωπα καί οἱ ἀνθρώπινες Ἀξίες. Γιατί ὅταν δώσεις ἐξουσία στόν ἀνώνυμο ὄχλο, αὐτό πού ἔρχεται στήν ἐπιφάνεια, συνήθως, δέν εἶναι καθόλου καλό. Ἐπιπλέον, ἡ ἀνάγκη γιά ἐπικοινωνία καί ἀνταλλαγή ἀπόψεων, γίνεται ἔδαφος γιά εὔκολη ἐκμετάλλευση ὅλων ὅσοι, κρυμμένοι πίσω ἀπό ψεύτικα προφίλ, προπαγανδίζουν τίς ἀπόψεις τους καί κατευθύνουν ἔντεχνα τήν κοινή γνώμη.
Ἐπίσης μέ τήν ἀσφάλεια τῆς ἀνωνυμίας καί τήν ἔλλειψη ἀνάληψης ἄμεσων εὐθυνῶν «δικαστές τοῦ πληκτρολογίου» ἀποφαίνονται γιά ὑποθέσεις, χωρίς κἄν νά ξέρουν ὅλες τίς λεπτομέρειες ἤ νά γνωρίζουν ὅλα τά δεδομένα γιά αὐτά πού σχολιάζουν καί τίς ἐπιπτώσεις πού ἔχουν σέ ἀνθρώπους καί ἐπιχειρήσεις.
Κάτι τέτοιο συνέβη τίς Ἅγιες Ἡμέρες τῶν Χριστουγέννων σέ μιά μεγάλη πόλη τῆς Πελοποννήσου καί δημοσιεύθηκε στά μέσα Ἰανουαρίου στό διαδίκτυο. Ἕνα νεαρό ὁμόφυλο ζευγάρι ἐπισκέφθηκε ἕνα ἑστιατόριο τήν παραμονή τῶν Χριστουγέννων καί ἡ ἀπρεπής συμπεριφορά του ὁδήγησε τόν ἰδιοκτήτη τοῦ ἑστιατορίου νά τούς ζητήσει νά φύγουν. Μετά ἀπό λίγες ἡμέρες, ὁ ἕνας ἀπό τό ζευγάρι δημοσίευσε σέ κάποια ἱστοσελίδα τό περιστατικό καί παραδέχτηκε, πρός τιμήν του,ὅτι «ἦταν ἀρκετά ἐκδηλωτικοί καί καλύτερα μᾶλλον εἶναι νά εἶναι λιγότερο ἐκδηλωτικοί δημόσια!»
Παρά τήν παραδοχή τῆς ἀπαράδεκτης στάσης τους σέ ἕνα δημόσιο χῶρο, ὅπου οἱ ἄλλοι παρόντες, εἶχαν ἐξίσου τό δικαίωμα νά δειπνήσουν ἥσυχα μέ τίς οἰκογένειές τους, ἤ μέ τίς παρέες τους, χωρίς νά εἶναι ὑποχρεωμένοι νά παρακολουθοῦν τίς ἐρωτικές ἐκδηλώσεις ὁποιουδήποτε ὁμόφυλου ἤ ἑτερόφυλου, ξεκίνησε μιά ἐπίθεση ἀπό ἀνθρώπους πού οὔτε εἶχαν ἐπισκεφτεῖ τό συγκεκριμένο ἑστιατόριο, οὔτε, φυσικά εἶχαν διαβάσει ἤ ἀκούσει τήν ἄποψη τοῦ ἰδιοκτήτη. Τά σχόλια «μεσαίωνας», «ὁμοφοβικός» καί, φυσικά, «ἡ ἔλλειψη ἀγάπης στόν ἄνθρωπο καί τήν διαφορετικότητα»κατέκλυσαν τίς ἀξιολογήσεις τοῦ ἑστιατορίου στήν Google, σέ ἕνα χῶρο, ὁ ὁποῖος ὑπάρχει γιά νά δοθοῦν πληροφορίες στούς ἐνδιαφερόμενους γιά τίς ὧρες λειτουργίας καί ἄλλα στοιχεῖα τοῦ ἑστιατορίου. Μέσα σέ λιγότερο ἀπό 48 ὧρες, πάνω ἀπό 3000 «ἐπαΐοντες», οἱ ὁποῖοι δέν εἶχαν ἰδέαν ὄχι μόνο ποῦ βρίσκεται τό ἑστιατόριο ἀλλά οὔτε ποῦ βρίσκεται ἡ πόλη στήν ὁποία ὑπάρχει τό συγκεκριμένο ἑστιατόριο, κι ὅμως ἔβγαζαν μέ μανία καί ἀνθρωποφαγία τό μῖσος τους ἐναντίον ἑνός ἀνθρώπου πού δέν γνωρίζουν καί μάλιστα χωρίς κἄν νά ἔχουν πλήρη εἰκόνα τοῦ τί συνέβη!
Ἦταν ἡ πρώτη φορά ἤ ἐστω ἀπό τίς λίγες φορές πού κάποιος ἐπιχειρηματίας τῆς ἑστίασης ἤ τοῦ τουρισμοῦ ὀρθώνει τό ἀνάστημα του σέ αὐτή τήν λαίλαπα τῆς παρακμῆς καί τῆς ἰσοπέδωσης πού ἔχει ἐπέλθει στό βωμό τοῦ χρήματος. Τό δικαίωμα τοῦ νά σεβαστεῖ τόν χῶρο καί τούς ὑπόλοιπους πελάτες του ἀντιμετωπίστηκε ὡς ἡ ὕψιστη μορφή «ρατσισμοῦ πρός τό διαφορετικό». Πῶς τόλμησε τό 2023 νά μήν ἐπιτρέψει τίς αἰσχρότητες στήν ἐπιχείρησή του! Ὅλοι οἱ προοδευτικοί τοῦ πληκτρολογίου ζητοῦσαν ‘‘τήν κεφαλήν του ἐπί πίνακι” ἕτοιμοι γιά τήν «πίσσα καί τά πούπουλα» τῆς Ἄγριας Δύσης καί τό «κάψιμο τῶν μαγισσῶν» τοῦ μεσαίωνα! Φυσικά ὅμως, ἐκεῖνοι τό κάνουν γιατί.... ἀγαποῦν τόν ἄνθρωπο καί ὑπερασπίζοντας τό δικαίωμα τῆς ἐλεύθερης ἔκφρασης, μέ μόνη προϋπόθεση, ἡ ἐλεύθερη ἔκφραση, να συμφωνεῖ μαζί τους καί νά εἶναι “πολιτικά ὀρθή”!
Τό ἦθος καί ἡ εὐγένεια πού χαρακτηρίζει τόν ἰδιοκτήτη τοῦ ἑστιατορίου φάνηκε τίς ἑπόμενες ἡμέρες ὅταν τοῦ ζητήθηκε ἀπό τηλεοπτικό σταθμό νά ἐκφράσει τήν ἄποψή του γιά τό συμβάν καί εἶπε ὅτι πρίν εἶχε κάνει εὐγενική παρατήρηση στό «ζευγάρι» καί ὅτι τούς ζήτησε ἁπλά νά ἀποχωρήσουν καί δέν ἔχει καταλάβει γιατί ἔγινε ἕνα τόσο μεγάλο θέμα.
Φυσικά ὅλοι αὐτοί πού τοῦ ἔκαναν ἐπίθεση, δέν τοῦ ζήτησαν συγνώμη γιά τήν στάση τους καί τήν συμπεριφορά τους γιατί εἶναι ἀπολύτως σίγουροι ὅτι ἔκαναν τό καθῆκον τους καί θά συνεχίσουν ἀκούραστα νά ξεριζώσουν κάθε μορφή ρατσισμοῦ πού βρίσκουν μπροστά τους.
Καθημερινά γίνονται διάφορα γεγονότα πού διαχέονται στό χάος τοῦ διαδικτύου χωρίς τόν παραμικρό ἔλεγχο. Οἱ ἄνθρωποι ἔχουμε γίνει τόσο εὐκολόπιστοι, πού ἀδυνατοῦμε νά διακρίνουμε τήν ἀληθινή ἀπό τήν ψεύτικη εἴδηση, ἀφοῦ ἡ πληροφορία καί ἡ ταχύτητα πού διαδίδεται εἶναι τόσο μεγάλη, ὥστε εἶναι ἀδύνατον νά τήν ἀφομοιώσουμε καί νά τήν διαχωρίσουμε.
Οἱ κρατοῦντες ἄλλωστε δέν θέλουν αὐτό τόν διαχωρισμό. Τούς ἐξυπηρετοῦν τά fake news τά ὁποῖα, μάλιστα, διακινοῦν πρόθυμα πληρωμένα τρόλ, ἤ ἀφελεῖς ἐθελοτυφλοῦντες φανατικοί. Τούς ἐξυπηρετεῖ νά κάνουν πειθήνια ὄργανά τους, τούς ἀνθρώπους καί νά τούς κατευθύνουν ὅπου ἐκεῖνοι θέλουν.
Ἔχει σταματήσει ὁ ἄνθρωπος νά σκέφτεται καί νά θέτει ἐρωτήματα καί τίς ἀντιρρήσεις του πολιτισμένα καί ἀντί γιά ἐπιχειρήματα, χρησιμοποιεῖ» ταμπέλες» πού “κολλᾶνε” εὔκολα, ὅπως ἐθνικιστής, ρατσιστής, ὁμοφοβικός, συνωμοσιολόγος, ψεκασμένος, κ.ἄ., ὥστε νά «γκρουπάρονται» οἱ γύρω του καί νά νιώθει ὅτι ξεχωρίζει καί, σάν «ἀνώτερο ὑπέρ-ὄν”, καταστρέφει ὅλα τά βαρίδια τῆς ἐξελίξεως του. Ἔτσι, αὐτό τό περίπου ἰσόθεο ὑπερ-ὄν, μπορεῖ ἐλεύθερα νἀ τρώει σέ ἕνα ἑστιατόριο ἀφήνοντας τά παιδιά του νά οὐρλιάζουν ἐλεύθερα καί νά πηγαινοέρχονται στά διπλανά τραπέζια, ἀδιαφορῶντας ἄν ἐνοχλοῦν ἤ ὄχι. Μπορεῖ νά μιλάει στό κινητό του, ξετυλίγοντας τό ζενίθ τῆς ἱκανότητας τῶν φωνητικῶν του χορδῶν, θεωρῶντας πώς εἶναι ὑψίστη τιμή γιά ὅλους τό νά παρακολουθοῦν τίς συζητήσεις του καί νά θαυμάσουν την εὐγλωττία τοῦ στύλ: ἔλα ρέ …. Ποῦ εἶσαι; Σέ ψάχνω τόσες μέρες, ρέ, ἤ, ἀκόμα καλύτερα, νά ὁπλίζει τούς ἀκροατές του, ἐντελῶς δωρεάν, μέ ἕνα πλῆρες λεξικό ὕβρεων, γιά κάθε περίσταση! Μπορεῖ, ἐπίσης, νά καπνίζει ἄνετα, παρά τίς ὅποιες ἀπαγορεύσεις, ἀδιαφορῶντας γιά τό ἄν οἱ ἄλλοι δυσκολεύονται νά ἀναπνεύσουν, μπορεῖ, τελοσπάντων νά κάνει ὅ,τι θέλει, ὅπου θέλει, γιατί αὐτός ἔχει δικαιώματα καί οἱ ἄλλοι δέν ἔχουν! Τόσο ἁπλᾶ! Οἱ ἄλλοι ὑπάρχουν γιά νά… τοῦ κάνουν like!
Συµεών Νῖνος
«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» Ἀρ. Τεύχους 247
Μάρτιος 2023