«Μή μείνωμεν ἔξω τοῦ Νυμφῶνος Χριστοῦ»!
«Θεέ μου, πόση σοφία χάρισες στούς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας καί συνέθεσαν καί μελοποίησαν τόσο ὡραίους κανόνες γιά νά ἀποδώσουν τά πάθη Σου καί τήν πορεία Σου πρός αὐτά;». Νομίζω ὅτι, καί μόνο τίς ἀκολουθίες τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος νά παρακολουθήσει κανείς, μέ προσοχή καί κατάνυξη, θά ἀρκοῦσε νά παραμείνει πιστός ὅλο τόν ὑπόλοιπο χρόνο! Μόνο ἡ ἀνάμνηση ἐκείνων τῶν τρομερῶν γεγονότων θά ἔφτανε νά πηδαλιουχεῖ ὅλη τή ζωή μας.
Πρίν ἀρκετά χρόνια ἔτυχε νά παρακολουθήσω τόν ὄρθρο τῆς Μεγάλης Δευτέρας στή Μονή Μεγίστης Λαύρας τοῦ Ἁγίου Ὄρους καί ἀκόμα δέν μπορῶ νά ξεχάσω τό γλυκύτερο «Ἰδού ἀναβαίνομεν εἰς Ἱεροσόλυμα ...» πού ἄκουσα ποτέ, ἔτσι ὅπως τό ἔψαλε ἐκεῖνος ὁ καλικέλαδος μοναχός ψάλτης ἀπό τό στασίδι πού πίσω του ἔχει τήν εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Ἰωάννη τοῦ Κουκουζέλη. Τόσο ἐπηρεάσθηκα πού πολλές φορές, ἀσυναίσθητα, μοῦ ἔρχεται νά τό ψάλω χωρίς νά εἶναι ὁ καιρός του.
Μπορεῖτε νά φανταστεῖτε τί θά γινόταν μέσα μας ἄν παρακολουθούσαμε μέ συνέπεια τίς Ἀκολουθίες ὅλες αὐτές τίς ἡμέρες; Ἀλλά καί σ’ αὐτή τήν περίσταση ἐμεῖς πάλι ἀπουσιάζουμε. Μόνο οἱ «συνήθεις ὕποπτοι» παρίστανται, ἰδιαίτερα τίς πρῶτες ἡμέρες. Ἀναλογισθεῖτε πόσο καλύτεροι θά ἤμασταν οἱ ἄνθρωποι, σέ ὅλες τίς παραμέτρους τῆς ζωῆς, ἄν ἀπό τό βράδυ τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων τό ἐκκλησίασμα εἶχε τό μέγεθος πού ἔχει ἀπό τό βράδυ τῆς Μεγάλης Πέμπτης ὡς τήν Ἀνάσταση, καί βιώναμε τά Πάθη τά Σεπτά ὅπως ἁρμόζει. Πενῆντα δύο ἑβδομάδες ἔχει ὁ χρόνος, δέν μπορεῖ νά ἀποφύγουμε τίς διασκεδάσεις ἔστω μιά ἑβδομάδα, νά κουραστοῦμε ἔστω λίγο παραπάνω, νά ἀφιερώσουμε κάποιες ὧρες στόν δωρεοδότη τῶν πάντων τίς λίγες ἡμέρες πού Ἐκεῖνος πορεύεται κάθε χρόνο πρός τό Πάθος; Μοῦ ἔλεγε ἡ κόρη τοῦ ἀδελφοῦ μου ὅτι αὐτή τήν Μεγάλη Πέμπτη εἶχε πάει σέ ἕνα φοιτητικό πάρτυ πού διοργανώθηκε ἀπό κάποιον φίλο τους μέ τήν εὐκαιρία τῆς ἐπιστροφῆς τῶν «ξενιτεμένων τοῦ ἐσωτερικοῦ» στόν γενέθλιο τόπο καί ἀπόρρησα. Πάρτυ τήν Μεγάλη Πέμπτη πρώτη φορά ἄκουσα! Δέν κατάλαβαν αὐτά τά νέα παιδιά τή σοβαρότητα καί τήν αἴσθηση τοῦ μέτρου πού ἐπιβάλλει ἡ Ἑβδομάδα τῶν Παθῶν, αὐτή ποῦ ἄλλωστε εἶναι ἡ αἰτία τῶν διακοπῶν αὐτῆς τῆς περιόδου;
Ἀκόμη καί ἐκεῖνοι πού ἴσως θεωροῦμε ὅτι ἀνήκουν στό περιθώριο ἀποδίδουν μεγάλο σεβασμό σ’ Ἐκεῖνον πού πορεύτηκε ἡμιθανής τόν λιθόστρωτο δρόμο τῆς Ἱερουσαλήμ καί ἀδιαφοροῦν οἱ νέοι μας; Θυμᾶμαι νά μοῦ διηγεῖται ἕνας συγγενής μου χαρτοπαίκτης ὅτι, τήν Μεγάλη Πέμπτη δέν παίζουν χαρτιά γιατί ὅπως μοῦ ἔλεγε ἐκείνη τήν ἡμέρα «κρεμιέται ὁ Βαλές» καί μάλιστα στά καφενεῖα τέτοια μέρα, παλαιότερα, ἀναρτοῦσαν στό κάσωμα τῆς ἐξώθυρας αὐτό τό τραπουλόχαρτο. Ἀκόμη καί οἱ χαρτοπαῖκτες τοῦ παρελθόντος παραμέριζαν τό πάθος τους καί ὑποκλίνονταν μπροστά στό Θεῖο Πάθος καί τά παιδιά μας σήμερα στήνουν πάρτυ; Φαινόμενα τῶν καιρῶν.
Πολλοί πνευματικοί συνιστοῦν στούς δασκάλους πού ἀκουμποῦν στό πετραχείλι τους νά ἀναλαμβάνουν τίς πρῶτες τάξεις στό Δημοτικό γιά νά μπορέσουν νά ἐμπεδώσουν στίς παιδικές ψυχές τήν ἀγάπη γιά τόν Χριστό ὅσο εἶναι μικρές οἱ ἡλικίες, γιά νά μήν ξεχάσουν ἤ γιά νά θυμηθοῦν κάποτε ἄν στό δρόμο χαθοῦν, καί μᾶλλον ἔχουν δίκιο. Βλέπετε πόσο θέλουν οἱ ἀθῶες ψυχές νά πλησιάσουν τό Θεῖο φαινόμενο, ἔστω καί ἀσυναίσθητα, ὅταν τό σπίτι ἤ τό σχολεῖο ἔχουν δουλέψει κατάλληλα. Τό λέει καί ὁ λαός «ὅ,τι μικρομάθει, δέν τρανοαφήνει».
Ἄραγε ἔχουν ἀκούσει τά παιδιά μας ποτέ ἐκεῖνον τόν φοβερό λόγο ποῦ περιέχεται σέ ἕνα ἀπό τά κοντάκια τῆς Μεγάλης Τρίτης: «Μή μείνωμεν ἔξω του Νυμφῶνος Χριστοῦ»;
Ὅμως ποιός δάσκαλος προέπεμψε τούς μαθητές του γιά τίς διακοπές τοῦ Πάσχα μ’ αὐτόν τόν παραινετικό λόγο γιά νά συναισθανθοῦν τό Θεῖο Πάθος τά παιδιά; Ποιός θά τούς ὑποδεχθεῖ μετά τοῦ Θωμᾶ καλωσορίζοντάς του μέ τό «Χριστός Ἀνέστη»; Φοβᾶμαι ἐλάχιστοι.
«Μή μείνωμεν ἔξω του Νυμφῶνος Χριστοῦ». Ὑπάρχει ὡραιότερη καί σοφότερη εὐχή καί προτροπή γιά τόν ἄνθρωπο ἀπό αὐτή; Νομίζω ὅτι ἄν ὁ καθένας μας ζήσει τή ζωή του μέ τήν ἀγωνία αὐτή, φτάνει γιά νά κατακτήσει τό «κατ’ Εἰκόνα». Ὑπάρχει περίπτωση νά ἀστοχήσει ὁ ἄνθρωπος πού κατευθύνεται σέ ἕναν τέτοιο στόχο; Δέν νομίζω.
Ἡ ὠφέλεια τῆς καρδιακῆς προσευχῆς εἶναι ἀσύγκριτη ἐπειδή μόνο το ἔλεος τοῦ Θεοῦ θά μᾶς σώσει, καί μόνον αὐτό, ἀλλά γιά σκεφτεῖτε πόσο καλύτεροι χριστιανοί ἀλλά καί ἄνθρωποι θά γινόμασταν -ἐφ’ ὅσον αὐτό μᾶς ἐνδιαφέρει- ἄν τή ζωή μας κατεύθυνε αὐτή ἡ μεγαλειώδης παραίνεση: «Μή μείνωμεν ἔξω του Νυμφῶνος Χριστοῦ». Πόσο περισσότερο θά μποροῦσε νά ἑλκύσει τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ ὁ ἄνθρωπος πού στή ζωή του πασχίζει νά εἰσέλθει ἐκεῖ πού τελοῦνται «οἱ βασιλικοί γάμοι».
Καί ξέρετε, μᾶς ἔχει ἀποκαλυφθεῖ καί ποιός εἶναι ὁ γάμος περί οὗ ὁ λόγος, καί ποιά εἶναι ἡ θύρα καί ποιός εἶναι ὁ δρόμος. Καί μᾶς παραχωρήθηκε τό δικαίωμα τῆς ἐπιλογῆς, κανείς δέν ἀναγκάζεται.
Ἔχασε ἡ Ἑλληνική κοινωνία ἀπό τήν προαιώνια σχέση της μέ τόν Χριστό; Εἶναι «βλαμμένοι» αὐτοί πού θρησκεύουν, ἔστω τυπικά; Γιατί νά μήν εἶναι ὁδηγός τῆς ζωῆς μας ἡ προτροπή νά εἴμαστε πάντοτε προσανατολισμένοι στή σωτηρία τῆς ψυχῆς μας; Θά μείνουμε αἰώνιοι σέ ἐτοῦτον τόν κόσμο ἤ δέν μᾶς ἐνδιαφέρει τί θά ἀπογίνουμε μετά τό τέλος τοῦ ἐπίγειου βίου μας; Ἄν δέν ὑπάρχει ζωή πέραν τοῦ τάφου γιατί νά κουραζόμαστε καί νά στερούμαστε καί νά βάζουμε στούς ἑαυτούς μας ἀπαγορεύσεις καί νά μήν ἀπολαμβάνουμε τή ζωή μας χωρίς μή καί δέν πρέπει;
Φοβᾶμαι ὅμως πώς τά πράγματα εἶναι περισσότερο ἁπλᾶ ἀπό ὅσο φανταζόμαστε, καί εἶναι τόσο ἁπλᾶ γιά νά μήν ἔχει δικαιολογία κανείς. Θυμηθεῖτε πόσο ἁπλό εἶναι τό Σύμβολο τῆς Πίστεως. Ἐκεῖ περιέχονται ὅλα. Ἄν δέν ἔλθει Ἐκεῖνος τήν ἄλλη φορά, ὅπως μαρτυροῦν οἱ αἰῶνες «ματαία ἡ πίστις», τσάμπα ὁ κόπος τόσων πολλῶν. Ἄν ὅμως ὑπάρχει ἔστω καί μία τέτοια περίπτωση, τί γίνεται τότε; Θά τό ρισκάρουμε;
Δημήτρης Κοσκινιώτης
«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» Ἀρ. Τεύχους 249
Μάϊος 2023