«Ἡ ἀπειλή τῆς Τεχνητῆς Νοημοσύνης
γιά τήν ἀνθρωπότητα»!
Σέ προηγούμενο τεῦχος τῆς Εὐλογίας πού ἐκδόθηκε στό τέλος τῆς περασμένης χρονιᾶς (Τεῦχος 244, Δεκέμβριος 2022) γράψαμε γιά τό τί ἀκριβῶς εἶναι ἡ Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) καί ἀκροθιγῶς ἀναφερθήκαμε στίς ἀρνητικές ἐπιπτώσεις πού μπορεῖ νά ἔχει στήν κοινωνία καί παρουσιάσαμε καί ἕνα «ἄρθρο», πού εἶχε γράψει τό ChatGPT 3 μέ θέμα «Πεῖσε μας ὅτι ἡ ΤΝ καί τά Ρομπότ δέν ἀπειλοῦν τήν ἀνθρωπότητα». Ἕξι μῆνες μετά ἐπανερχόμεθα, γιατί οἱ ἐξελίξεις στόν τομέα εἶναι ραγδαῖες καί ἡ ἀνθρωπότητα φαίνεται νά ἔχει μπεῖ σέ μιά παράξενη τροχιά.
Αὐτό ἀκριβῶς ὑποδηλώνει ἡ δημόσια δήλωση, ἡ ὁποία ἐκδόθηκε ἀπό τό μή κερδοσκοπικό Κέντρο γιά τήν Ἀσφάλεια τῆς ΤΝ καί τήν ὁποία ἔσπευσαν νά προσυπογράψουν ὅλοι οἱ “παγκόσμιοι ἠγέτες” τῆς ΤΝ καθώς καί ἄλλες σημαίνουσες προσωπικότητες, 300 στό σύνολο1.
Ἡ ἀκριβής μετάφραση τῆς δήλωσης ἔχει ὡς ἑξῆς: «Ἡ ἐξάλειψη τοῦ κινδύνου ἐξαφάνισης τῆς ἀνθρωπότητος ἐξ αἰτίας τῆς ΤΝ θά πρέπει νά ἀποτελεῖ παγκόσμια προτεραιότητα μαζί μέ ἄλλους κινδύνους εὐρείας κλίμακας, ὅπως οἱ πανδημίες καί ὁ πυρηνικός πόλεμος».
Ὅπως φαίνεται στήν εἰκόνα πρῶτος ἀνάμεσα στούς 300 εἶναι ὁ καθηγητής Geoffrey Hinton, ὁ ὁποῖος εἶναι ὁ “πατέρας” τῶν συστημάτων βαθείας ἐκμάθησης (deep-learning) τά ὁποῖα ἀποτελοῦν τόν κορμό τῆς μοντέρνας ΤΝ, γι’ αὐτό καί τοῦ ἔχουν δώσει τό παρατσούκλι “νονός” τῆς ΤΝ. Ἀξίζει νά σημειωθεῖ ὅτι τά τελευταῖα χρόνια ἡγεῖτο τοῦ τμήματος ἔρευνας νευρωνικῶν δικτύων τῆς Google (“Google Brain”) καί πρόσφατα παραιτήθηκε γιά νά μπορέσει νά ἐκφράσει ἐλεύθερα καί δημόσια τίς ἀνησυχίες του! Ἀκολουθοῦν οἱ Demis Hassabis (CEO τῆς Google DeepMind), Sam Altman (CEO τῆς OpenAI δημιουργοῦ του chatGPT) καί πολλοί ἄλλοι. Φυσικά ἀπό τή λίστα δέν μποροῦσε νά λείπει καί ὁ “ἄγγελος, ἐξάγγελος”, “μέγας προφητάναξ” Bill Gates!
Ἡ δήλωση αὐτή δέν ἀναφέρει λεπτομερῶς πῶς ἡ ΤΝ θά μποροῦσε νά γίνει ὑπαρξιακή ἀπειλή, ἀλλά ὁ Dan Hendrycks (διευθυντής τοῦ Κέντρου γιά τήν Ἀσφάλεια τῆς ΤΝ, τό ὁποῖο καί ἐξέδωσε τή δήλωση), προτείνει διάφορα πιθανά σενάρια, ὅπως σχεδιασμός θανατηφόρων βιολογικῶν ὅπλων, ἤ δημιουργία κακόβουλης ΤΝ πού ἐπιδιώκει ἐνεργά νά βλάψει τήν ἀνθρωπότητα.
Ὑπάρχουν ἐπίσης μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι, πού σχετίζονται μέ τήν ἀντικαστάση τῶν ἀνθρώπων ἀπό συστήματα ΤΝ πού αὐτοματοποιοῦν σημαντικά τμήματα τῆς οἰκονομίας καί παραγωγικῆς διαδικασίας στό ὄνομα τῆς αὔξησης τῆς παραγωγικότητας καί τῆς ἀποτελεσματικότητας. Αὐτή ἡ αὐξανόμενη ἐξάρτηση ἀπό τήν τεχνητή νοημοσύνη σταδιακά θά μποροῦσε νά ἐπιφέρει μείωση τῶν ἀνθρωπίνων δεξιοτήτων καί λίγο ἀργότερα ἐνδεχομένως τήν ἀπώλεια τοῦ ἐλέγχου τῆς ἀνθρωπότητας πάνω στό μέλλον της!
Ὁ τύπος τῆς ΤΝ πού μπορεῖ νά δημιουργεῖ περιεχόμενο ὅπως κείμενο, εἰκόνες, φωτογραφίες, video καί ἦχο (γνωστό ὡς Generative AI), τό ὁποῖο μέχρι σήμερα δημιουργεῖται μόνο ἀπό ἀνθρώπους, ἐνέχει ἐπίσης κινδύνους. Αὐτή ἡ τεχνολογία μπορεῖ νά γίνει “ὁ Βασιλιάς” τῆς παραπληροφόρησης ἀφοῦ μπορεῖ νά δημιουργήσει ἀπό τό τίποτα ἀληθοφανές περιεχόμενο τό ὁποῖο νά εἶναι ἀδύνατον νά ξεχωρίσει κανείς ἀπό τήν πραγματικότητα, ὅπως γιά παράδειγμα βίντεο τοῦ Ρώσου προέδρου ὁ ὁποῖος θά δηλώνει ὅ,τι ἐπιθυμεῖ ὁ κάτοχος αὐτῆς τῆς Τεχνολογίας2. Μέ ἄλλα λόγια, δέν μποροῦμε πιά νά πιστεύουμε ὅτι βλέπουμε μέ τά μάτια μας καί ἀκοῦμε μέ τ’ αὐτιά μας…
Τέλος ἡ ΤΝ ἔχει τή δυνατότητα νά ἐξαλείψει ἑκατομμύρια θέσεις ἐργασίας μέσα στά ἑπόμενα χρόνια, καί κατά τή γνώμη τοῦ γράφοντος αὐτή εἶναι ἡ πιό ἄμεση ἀπειλή πού μπορεῖ νά ὁδηγήσει σέ πλήρη ἀποσταθεροποίηση τίς παγκόσμιες οἰκονομίες καί κοινωνίες.
Σύμφωνα μέ ἔρευνα, παραπομπή τῆς ὁποίας παραθέτουμε στό παρόν ἄρθρο3, ἐκτιμᾶται ὅτι ἡ ΤΝ θά δημιουργήσει 97 ἑκατομμύρια νέες θέσεις ἐργασίας ἕως τό 2030, ταυτόχρονα ὅμως ἐκτιμᾶται ὅτι μέσα στό ἴδιο χρονικό διάστημα αὐτή ἡ τεχνολογία θά ὁδηγήσει 1 δισεκατομμύριο ἀνθρώπους στήν ἀνεργία(!) τό ὁποῖο εἶναι “σεισμός” στά θεμέλια τῆς παγκόσμιας οἰκονομίας καί κοινωνίας.
Σύμφωνα μέ τήν ἴδια ἔρευνα, ἐκτιμᾶται ὅτι οἱ μισές ἑταιρεῖες ἔχουν ἤδη ἐνσωματώσει τήν ΤΝ μέ κάποια μορφή στίς ἐπιχειρηματικές τους διαδικασίες, γεγονός πού δημιούργησε ἔντονο προβληματισμό στούς ἐργαζομένους, μέ τό 27% νά ἐκφράζει ἀνησυχία γιά τήν πιθανότητα τά ρομπότ καί ἡ ΤΝ νά καταστήσουν τίς δουλειές τους ἀπαρχαιωμένες μέσα στά ἑπόμενα πέντε χρόνια. Ἐπιπλέον, τό 49% πιστεύει ὅτι οἱ ἄνθρωποι ἔχουν χάσει τίς δουλειές τους ἐξ’ αἰτίας τῆς ΤΝ καθώς οἱ ὀργανισμοί ἀναζητοῦν τήν τεχνολογία γιά περικοπές προϋπολογισμοῦ καί μείωση προσωπικοῦ.
Στίς ΗΠΑ, περίπου τό 47% τῆς συνολικῆς ἀπασχόλησης βρίσκεται σέ κίνδυνο αὐτοματοποίησης, μέ τούς ἐργαζόμενους νά ἀντιμετωπίζουν μεγάλη πιθανότητα νά δοῦν τίς δουλειές τους νά “ἐξατμίζονται” μέσα στά ἑπόμενα 20 χρόνια καί στήν Εὐρώπη τά πράγματα θά εἶναι μᾶλλον χειρότερα…
Ἐξαιρετικά ἀνησυχητικό εἶναι τό γεγονός ὅτι οἱ ἄνθρωποι φαίνεται σιγά-σιγά καί παθητικά νά ἀποδέχονται τό ὅτι σέ κάποια φάση τῆς ζωῆς τους θά ἀντικατασταθοῦν ἀπό τίς μηχανές. Σέ πολλές χῶρες, οἱ περισσότεροι ἀπό τούς ἐρωτηθέντες πιστεύουν ὅτι τά ρομπότ καί ἡ ΤΝ σίγουρα ἤ κατά πᾶσα πιθανότητα θά μποροῦν νά ἐπιτελοῦν ἕνα μεγάλο μέρος τῆς δουλειᾶς, πού γίνεται αὐτή τή στιγμή ἀπό τούς ἀνθρώπους. Ἐδῶ, δυστυχῶς, οἱ Ἕλληνες ἔχουμε μιά ἀκόμη ἀρνητική πρωτιά ἀφοῦ εἴμαστε πρῶτοι πρῶτοι στή λίστα μέ 91% στήν Ἑλλάδα, μέ τήν Ἰαπωνία νά ἀκολουθεῖ δεύτερη μέ 89% καί τόν Καναδά τρίτο μέ 84%.
Ὅλες οἱ μεγάλες αὐτοκρατορίες στήν ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητος, ἦρθαν κάποια στιγμή ἀντιμέτωπες μέ τήν ἀλαζονεία τους καί ὅλες πλήρωσαν τό τίμημα περνώντας στήν ἀνυπαρξία. Μήπως ἦρθε καί ἡ ὥρα τῆς αὐτοκρατορίας τῆς ἀνθρωπότητος νά πληρώσει τό ἴδιο τίμημα; Ἄς εὐχηθοῦμε ὁ Θεός νά μᾶς λυπηθεῖ καί νά μήν ἐπιτρέψει νά λάβουμε αὐτό πού, δυστυχῶς, μᾶς ἀξίζει…
Κωνσταντῖνος Βουγάς
Μοριακός Βιολόγος
«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» Ἀρ. Τεύχους 252-253
Αὔγουστος-Σεπτέμβριος 2023
Παραπομπές
- https://www.safe.ai/statement-on-ai-risk
- https://youtu.be/gLoI9hAX9dw
- Zippia. «23+ Artificial Intelligence And Job Loss Statistics [2023]: How Job Automation Impacts the Workforce» Zippia.com. Feb. 7, 2023, https://www.zippia.com/advice/ai-job-loss-statistics/